ประแจ เครื่องมือช่างพื้นฐาน ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับประแจชนิดต่าง ๆ

193559 จำนวนผู้เข้าชม |

ประแจ คือเครื่องมือสำหรับ ขันเกลียวนอตหรือ ยึดอุปกรณ์ต่างๆ มีลักษณะเป็นด้ามยาวส่วนหัวมีรูปทรงพอดีกับอุปกรณ์ เพื่อใช้สำหรับล็อกอุปกรณ์ เช่น นอต ประแจผลิตจากเหล็กกล้าโดยส่วนใหญ่ ซึ่งเหล็กกล้าจะมีความแข็งแรงมากกว่าเหล็กทั่วไป ประแจมีรูปร่างและขนาดแตกต่างกันออกไป ตามลักษณะการใช้งาน ดังนี้

1. ประแจแหวน (BOX WRENCH) เป็นประแจชนิดที่ใช้กับแรงกด-ขันมาก มีลักษณะเด่นอยู่ที่ปลายทั้งสองด้าน เป็นแหวนวงกลม ภายในวงแหวนจะมีเขี้ยวประมาณ 6-12 เขี้ยว เพื่อใช้ในการจับเหลี่ยมแป้นเกลียวได้อย่างมั่นคง

   2. ประแจแหวนข้าง (COMBINATION WRENCH) ประแจชนิดนี้ได้รวมเอาประแจแหวนกับประแจปากตายเข้าไว้ด้วยกัน โดยที่ด้านหนึ่งมีลักษณะเหมือนกับประแจแหวน ส่วนอีกด้านจะเหมือนกับประแจปากตาย ทำให้สามารถนำไปใช้งานได้หลากหลาย ขนาดของหัวประแจจะมีขนาดที่เท่ากันทั้งสองด้าน

   3. ประแจปากตาย (OPEN END WRENCH) ปลายทั้งสองด้านมีลักษณะเป็นรูปตัวยู (U) ซึ่งมีขนาดที่ไม่เท่ากัน ประแจชนิดนี้เหมาะกับงานในที่แคบ ในการใช้งานจะต้องระวังอย่าขันแน่นมากเกินไป เพราะจะทำให้สลักเกลียวเสียหายได้ ประแจปากตายเป็นประแจที่ไม่ต้องการใช้แรงขันหรือคลายมากนักเพราะมีด้านที่รับแรงจริง ๆ เพียง 2 ด้าน เช่น นอตขนาด 17 มม. ต้องใช้ประแจปากตาย เบอร์ 17 เป็นต้น ประแจปากตายเหมาะสำหรับงานหนัก

   4. ประแจบล็อก (SOKET WRENCH) เป็นเครื่องมือช่างที่สำคัญอันดับต้นๆ ของช่างยนต์ ซึ่งประแจบล็อกมีไว้ใช้สำหรับจับ ยึด ขัน หรือคลายหัวสกรู นอต สลักเกลียว โดยท่อประแจบล็อกจะมีรูปร่าง ขนาด และความยาวที่แตกต่างกัน จุดเด่นของประแจบล็อก คือสามารถใช้สำหรับวัดแรงกดขันนอตได้ สะดวกเหมาะใช้ในงานช่างยนต์

   5. ประแจแอลหรือประแจหกเหลี่ยม (ALLEN OR HEX WRENCH) เป็นประแจที่ใช้สำหรับในการขันนอตที่มีหัวเป็นหลุมหกเหลี่ยมหรือสลักเกลียวที่เป็นหัวกลม ส่วนกลางเป็นรูหกเหลี่ยม ซึ่งใช้สำหรับงานที่มีความพิเศษ เช่น สลักเกลียวปรับชิ้นงาน ประแจแอลหรือประแจหกเหลี่ยมจะผลิตจากเหล็กกล้าตีขึ้นรูปหกเหลี่ยมและชุบแข็ง ทำเป็นรูปตัว L ขนาดปลายทั้งสองด้านเท่ากัน

6. ประแจปอนด์ หรือประแจทอร์ค (TORQUE WRENCH) เป็นเครื่องมือที่ใช้สำหรับตั้งค่าแรงบิด ค่าทอร์ค การไขนอต หรืออุปกรณ์ยึดต่างๆ เพื่อป้องกันไม่ให้ไขแน่นเกินไป หรือหลวมเกินไป ประแจปอนด์หรือประแจทอร์คมีหน่วยวัดเป็น นิวตันเมตร (N.M.), ปอนฟุต (LB.FTS), ปอนด์นิ้ว (LBF.IN), กิโลกรัมเมตร (KGF.M) เป็นต้น

   7. ประแจเลื่อน (ADJUSTABLE WRENCH) เป็นประแจที่สามารถปรับความกว้างของปากประแจได้ ใช้สำหรับขันเกลียว นอต หรือ ยึด อุปกรณ์ต่างๆ มีลักษณะเป็นด้ามยาวส่วนหัวมีรูปทรงพอดีกับอุปกรณ์ เพื่อใช้สำหรับล็อกอุปกรณ์เช่น นอต

8. ประแจคอม้า (STRAIGHT PIPE WRENCH) เป็นประแจที่สามารถปรับขนาดได้ค่อนข้างกว้าง ไว้ใช้สำหรับขันท่อโลหะ หรือข้อต่อที่มีผิวกลม ข้อควรระวัง คือ อุปกรณ์ชนิดนี้มีฟันที่ค่อนข้างแหลม จึงไม่เหมาะสำหรับใช้กับชิ้นงานที่ต้องการความสวยงาม เพราะฟันของประแจจะกินเข้าไปในผิวชิ้นงานในขณะใช้งานอาจทิ้งรอยไว้ได้

9. ประแจอเนกประสงค์ (MULTI PUTPOSE WRENCH) เป็นเครื่องมือที่ใช้สำหรับขันเกลียวท่อเหล็กหรือยึดนอต ประแจอเนกประสงค์ออกแบบหัวจับนอตที่ปรับขนาดอัตโนมัติ สามารถขันนอตได้หลากหลายรูปแบบไม่ว่าจะเป็นนอตทรงกลม ทรงหกเหลี่ยม สี่เหลี่ยม หรือท่อแป๊บ ประแจอเนกประสงค์ผลิตจากเหล็กกล้าคาร์บอนมีความแข็งแรง ไม่บิ่น หรือแตกหักง่าย สามารถใช้งานกับนอตได้ตั้งแต่ 9-32 มม.
สินค้าทีเกี่ยวข้อง